Onderwijs


Het onderwijs is helaas gericht op taaldenkers. De leerkrachten hebben  het begrip beelddenken niet meegekregen tijdens hun studie.
Taalgericht onderwijs is lastig voor beelddenkers, terwijl beeldend onderwijs goed te volgen is voor zowel verbale- als nonverbale leerlingen.

Het is bizar dat kinderen die het ABC kunnen opzeggen in groep 1/2 een pluim krijgen. Daarna wordt geleerd dat de Aah geen A-klank heeft maar als ah moet worden uitgesproken zoals bij het woordje kat. Dat is hetzelfde als de au pair zegt: "Kijk, daar gaat een toetoet" en dat vader 's avonds zegt: "Sorry, maar dat noemen we een auto." Bij de Davis Methode wordt gelijk duidelijk gemaakt hoe de letter klinkt en hoe de letter toegepast kan worden.

In mijn praktijk zie ik te veel leerlingen die afhaken /desoriënteren doordat de onderwijsmethode niet aansluit bij hun manier van denken. Het onderwijs is te theoretisch geworden. De oeroude didactische techniek van het Gildenwezen, waarbij de meester zijn kennis doorgaf aan zijn leerling /  gezel en in de praktijk liet zien hoe het kunstje werkte,  is verleden tijd.
Er wordt nu te vaak gekeken naar wat de leerling niet kan, i.p.v.talenten te ontplooien. Ook vraagt het huidige schoolsysteem steeds meer zelfstandigheid, terwijl veel leerlingen daar (nog) niet aan toe zijn. Zij hebben nog  structuur en discipline nodig.

Het boek:  "Ik denk in beelden, jij onderwijst in woorden" van Jeffrey Freed & Laurie Parsons  kan ik iedereen in het onderwijs van harte aanbevelen. ISBN 90-441-1815-3 (oorspronkelijke titel: Right-brained children in a left-brained world).

Voor beeddenkers is het AVI systeem heel erg lastig. Doordat zij meer moeite hebben met letterherkenning, is het tempo van beelddenkers vaak lager dan gemiddeld. Met een stopwatch er naast wordt getoetst in welk AVI niveau de leerling mag lezen. Een stopwatch geeft stress en verwarring, waardoor de beelddenker desoriënteert en fouten gaat maken. Hierdoor blijft de beelddenker vaak op een te laag AVI niveau lezen, waardoor hij te weinig nieuwe woorden onder ogen krijgt. Juist het woordbeeld is voor beelddenkers zo belangrijk.

De door het Cito ontwikkelde DMT (drie minuten toets) is ontwikkeld om te toetsen op welk niveau een leerling leest. Is er een achterstand geconstateerd dan kan daaraan gewerkt worden. Helaas is de DMT geen middel meer om uitval (naar boven of beneden) op te sporen, maar is het een doel geworden. Ik kom kinderen tegen van 10 jaar, die op het niveau van : "De kip is mooi" moeten lezen, omdat hun tempo te laag is. Met name voor beelddenkers, die vaak bovengemiddeld slim zijn, is dat héél frustrerend. Bovendien komen er zo geen nieuwe woordbeelden binnen.

In Nederland is een toetscultuur ontstaan. Een score gaat niet omlaag of omhoog door veel te toetsen, maar door uitleg en oefening. Een varken wordt niet vetter door het heel vaak te wegen!

Als kinderen niet het gewenste tempo lezen krijgen zij oefeningen om snel losse woordjes te lezen ( het zgn. "flitsen") . Dit is lastig voor beelddenkers, omdat zij juist houvast hebben aan de context.

Het lezen van zgn "onzinwoorden" is voor een beelddenker haast een onbegonnen zaak, omdat zij geen beeld kunnen maken van deze woorden.

Teksten met ondersteunende plaatjes en een voor beelddenkers prettig lettertype zonder schreef  zoals Arial - Verdana of Century Gothic werken het beste.

Einstein zei het al: Het zou wijs zijn als onderwijs leuk is. Waarom geen leuke filmpjes van acteurs om (taal)onderwijs te ondersteunen? De beelden blijven veel beter hangen.

Onlangs had ik een jongen van 18 in mijn praktijk zonder enig diploma. Zijn Cito score was dramatisch. In dat "kunstje" was hij niet goed. Maar hij kon mij wèl alle soorten dinosaurussen opnoemen en de jaartallen wanneer ze leefden erbij. Dit had hij gezien op Discovery Channel. Dus wat hij zag kon hij wèl onthouden! Rijtjes opdreunen (zoals bv de tafels) zijn voor hem klanken zonder beelden en dus niet te onthouden.
Na de counseling kon hij voor het eerst een boek uitlezen en kreeg hij weer zin om een studie op te pakken. 

Zo kunnen de tafels inzichtelijk worden gemaakt:


Het honderdveld...
















Als er meer oog zou zijn voor beelddenkers , dan zouden er minder leerlingen zonder diploma de school verlaten. Ik zie nu te veel leerlingen onnodig en gefrustreerd in "het afvalputje" terechtkomen.
In het VMBO zie je heel veel leerlingen die floreren doordat dingen voorgedaan worden. Tussen hen zitten veel dyslectici die met wat meer begeleiding op HAVO niveau zouden kunnen presteren.
Door leerboeken aan te passen met ondersteunende plaatjes, zonder dat de pagina onrustig wordt, een voor dyslectici prettig lettertype te kiezen, en voorgelezen tekst op CD toe te voegen,  zou al een hele verbetering zijn. Leerlingen moeten zich nu door ellenlange lappen tekst worstelen.
Onlangs zag ik een leerboek Frans waarin een belangrijke grammaticaregel werd uitgelegd op een pagina waar levensgroot de Eiffeltoren dwarsdoorheen gedrukt stond. Het kan er dan wel leuk uit zien, maar voor mensen met dyslexie geeft dit enorme verwarring en onrust.

Ook het krijgen van een 1 na hard gewerkt te hebben voor een proefwerk is zó demotiverend dat letterlijk het licht uit gaat. Het leren lukt niet meer. Het wordt helemaal zwart. Leerlingen krijgen zo een negatief zelfbeeld en gooien het bijltje er bij neer. Iemand met dyslexie haalt bij het volgende proefwerk echt geen 10 en haalt zo'n onvoldoende niet meer op.

Het is  jammer dat er nog zo weinig gebruik gemaakt mag worden van de laptop op school. De laptop is een fantastisch hulpmiddel voor leerlingen met dyslexie. De letters komen één voor één binnen bij het typen en wordt een woord verkeerd gespeld, dan komt er een rood kringeltje onder. Rechter muisknop - klik ............en het woord wordt correct weergegeven in het Nederlands - Engels - Frans - Duits en  Spaans, zodat direct het juiste woordbeeld binnen komt.

Engels lijkt zo'n gemakkelijke taal. Het klinkt lekker en je hoort het veel op radio en televisie. Maar voor mensen met dyslexie geeft de engelse grammatica te weinig steun om de vele gelijke klanken die verschillend geschreven worden zoals bijvoorbeeld:  bread / leaf  of  shoes / goes / does. De engelse schrijfwijze is bijzonder inconsequent en kent 1120 manieren om 40 verschillende klanken weer te geven.
Hoe complexer de taal is, hoe moeilijker het voor dyslectici wordt.
In Amerika zijn dan ook twee maal zo veel dyslectici als in Italië.

Leer kinderen voordat ze aan een tekst beginnen eerst het alfabet van een vreemde taal. Hoe worden de letters en lettercombinaties uitgesproken? Besteedt hier veel tijd aan. Oefen uitgebreid. Het is de basis. Als een kind gaat raden naar de uitspraak, wordt de taal verkeerd aangeleerd, wat later weer afgeleerd moet worden.

Het huidige onderwijs geeft helaas te weinig ruimte voor de creatieve verbeelding. Als je maar in het verwachte denkpatroon past ben je "intelligent"; waaraan voorbij gegaan wordt aan persoonlijke talenten.
Kinderen worden volgepropt met feiten, voorgekauwde kennis en getallen, die eenvoudig in boeken en op internet te vinden zijn.

Vaak worden angstcomplexen gecreëerd. Angst om fouten te maken. Angst voor onderwijzers. Angst voor examens. Angst voor elkaar. Het is meer wedijveren dan samenwerken.
Angst en fouten zijn niet goed voor je eigenwaarde.
Door te laten zien wat een leerling wèl goed heeft gedaan, verbetert het zelfrespect en vertrouwen in positieve zin. Zelfrespect is een basisbehoefte voor ieder mens. Als dit ontbreekt worden mensen tot criminaliteit, drugsgebruik, alcoholisme e.d. gedreven.
Na een counseling zie ik het zelfvertrouwen bij leerlingen weer terug komen.

Ik ga er van uit dat ieder mens vooruit wil. Een baby gaat op een bepaald moment zitten - kruipen - lopen. Als er verzet komt, dan is er kracht gebruikt en gaat het kind in de weerstand. Vanaf dat moment gaat het niet meer. Het kind gaat vermijdingsverdrag vertonen of gooit het bijltje erbij neer. Bij jonge kinderen gebeurt dit vaak als zij leren lezen. Zij hebben moeite om van het driedimensionale naar het tweedimensionale over te schakelen. Door letters in klei te laten maken, zoals bij de Davis methode, wordt lezen spelenderwijs aangeleerd en wordt het dan ook als leuk ervaren.

Typische beelddenk beroepen zijn o.a.: architect - chirurg - timmerman - monteur - dichter - acteur -  etc.
Hier tegenover staan bijvoorbeeld de beleidsmedewerker, de manager en de docent, die vaak in een begripsmatige omgeving werken. 

In een hoofdzakelijk talige maatschappij waar logica en lineair rationeel denken hoog staan aangeschreven is nog weinig oog voor de kracht van het snelle beelddenken.Maar juist beelddenken kan tot topprestaties leiden.

Voor leerkrachten in de onderbouw van het basisonderwijs zijn er workshops voor de Davis Leerstrategieën.
Deze zijn bedoeld voor groep 2 t/m 5.
De tweedaagse training wordt gegeven door Mevr. Irma Lammers.

Voor meer informatie: www.davisleerstraat.com








 




Terug naar boven...
Home | Dyslexie | Davis | Symtomen | ADHD/ADD | Contact